شاید اگر فیلم‌های «خورشید مصر» و «جمشید و خورشید» ساخته برادران یغماییان و یکی دو انیمیشن دیگر در کشور تولید نمی‌شد، ما چیزی به نام انیمیشن سینمایی نداشتیم، هرچند که هنوز هیچ انیمیشن سینمایی در ایران نتوانسته مخاطبان زیادی را به سینما بکشاند.
در این میان کارشناسان و منتقدان بر این باورند که شاید ورود 5 فیلم انیمیشن اعم از «تهران 1500»، «عطر ولایت»، «سرزمین خواب»، «داستان سامرا» و «صداست که می‌ماند» به جشنواره سی‌ام فیلم فجر بتواند انقلابی در تولید انیمیشن ایران ایجاد کند.
فیلم انیمیشن «تهران 1500» به کارگردانی بهرام عظیمی که تولید آن 4 سال طول کشیده است، داستان پیرمردی 160 ساله را روایت می‌کند که به دنبال مدرکی برای اثبات هنرمندی خود است تا با این مدرک بتواند قبری را در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران از آن خود کند.
در کارتون «عطر ولایت» به کارگردانی مسعود صمدی قهرمان فیلم حاج رضا نام دارد که نقش جانبازان شیمیایی جنگ تحمیلی را ایفا می‌کند. در این انیمیشن قهرمان فیلم در یک شب بارانی به یاد ایجاد جاده سید الشهدا (ع) در منطقه عملیاتی خیبر می‌افتد که در ادامه فیلم صحنه‌های درام و حماسه دلاورمردان هشت سال دفاع مقدس را به تصویر می‌کشد.
در فیلم کارتونی «سرزمین خواب» به کارگردانی علی لطفی داستان از نگاه شخصیت‌های افسانه‌ای روایت شده است. در این فیلم «بزگوش» که به جرم دروغ‌گویی به یک بچه غول تبدیل شده، دچار بی‌خوابی مزمن شده و به سرزمین قصه راه می‌یابد.
«داستان سامرا» به کارگردانی حسین سلطانی و وحید چالاک و «صداست که می‌ماند» به کارگردانی سعید چاری از دیگر فیلم‌های کارتونی راه یافته به جشنواره فیلم فجر امسال هستند.
بهرام عظیمی که خود امسال با فیلم انیمیشن «تهران 1500» در جشنواره حضور دارد، در خصوص حضور 5 فیلم انیمیشنی در جشنواره امسال معتقد است: وجود 5 فیلم انیمیشن در جشنواره اتفاق بزرگی است و امیدوارم این روند به سمت بهتری پیش برود و مردم پس از دیدن این فیلم‌ها از آن‌ها رضایت داشته باشند اما اگر فیلم‌ها کیفیت نداشته باشند و مردم از دیدن آن‌ها لذت نبرند، اتفاق بزرگی که نیفتاده، هیچ بلکه ما در ارائه انیمیشن خوب شکست خورده‌ایم.
عظیمی در خصوص موج انیمیشن‌سازی که به راه افتاده، معتقد است افرادی که تخصص انیمیشن‌سازی دارند در حال فعالیت‌های مختلف هستند اما باید بتوانیم کاری با کیفیت ارائه کنیم تا پس از ساخت انیمیشن‌هایمان بتوانیم با افتخار عنوان کنیم این انیمشین را ما ساخته‌ایم و توانسته‌ایم کاری با استاندارد تولید کنیم.
به گزارش فارس، جشنواره ما با 5 انیمیشن در حالی برگزار می‌شود که آن سوی زمین رقابت حرفه‌ای‌های انیمیشن جهان در حال شکل‌گیری است. در هشتاد و چهارمین دوره از رقابت‌های اسکار که در ۲۶ فوریه سال ۲۰۱۲ در سالن نمایش کداک هالیوود برگزار می‌شود ۱۸ انیمیشن برای ورود به بخش بعدی این رقابت‌ها که معرفی نامزدهای اسکار است، با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت.
۴ انیمیشن از مجموع این انیمیشن‌ها متعلق به کمپانی انیمیشن‌سازی والت دیزنی است که موفقیتی دیگر در کارنامه این کمپانی محسوب می‌شود.
«ماجراهای تن‌تن»، «آلیوس نبل»، «الوین و سنجاب‌ها»، «کریسمس آرتور»، «ماشین ۲»، «چیکو و ریتا»، «نومئو و ژولیت»، «خوش قدم۲»، «پاندای کونگفوکار ۲»، «مریخ به مادران نیاز دارد»، «رنگو»، «ریو»، «گربه چکمه‌پوش»، «وینی پوه»، «در‌هم پیچیده»، «اسمورف‌ها» و «شنل قرمزی در برابر شیطان» از جذاب‌ترین و قوی‌ترین کارتون‌های راه یافته به اسکار هستند.
بهرام عظیمی با توجه به شرکت 18 انیمیشن در مسابقات اسکار و 5 انیمیشن در جشنواره فیلم فجر سی‌ام و رقابت بین انیمیشن‌های ایرانی و خارجی گفت: خواهش می‌کنم حرف رقابت با انیمیشن‌های خارجی را نزنید.
وی افزود: آخر ما با کدام کمپانی انیمیشن‌سازی می‌توانیم رقابت کنیم؟ با کمپانی والت دیزنی که قریب به 100 سال است که در حال ساخت انیمیشن است؟ هر وقت خودروسازان ما که نزدیک به 40 سال است در حال خودروسازی هستند، توانستند یک خودرو تولید کنند که با تولیدات آمریکا برابری کند و یا بهتر از آن‌ها باشد، ما نیز قول می‌دهیم یک انیمیشن بسازیم که روی کمپانی‌های بزرگ انیمیشن‌سازی مانند والت دیزنی را کم کنیم.
عظیمی این مقایسه را اشتباه خواند و گفت: آن‌ها با بودجه‌های 100 برابر بودجه ما با متخصصینی که سال‌هاست حرف و تخصص‌شان ساخت انیمیشن است، 100 سال است که در حال انیمیشن‌سازی هستند و نمی‌شود از آدم‌هایی شبیه من توقع داشت که بعد از 3 سال بتوانیم با اولین فیلم خود با آن‌ها رقابت کنیم و اگر قرار بر رقابت باشد، باید بدانیم که ما شکست خورده‌ایم.
بنابراین گزارش، فیلم‌های انیمیشنی که استاندارد‌های جهانی را به همراه داشته باشند، توانایی فروش بالا و موفقیت در گیشه را دارند و هزینه‌های مصرفی خود را به تهیه‌کنندگان‌شان برمی‌گردانند.
انیمیشن جهانی «بامبی» محصول معروف کمپانی والت دیزنی، محصول 1942 به کارگردانی «جیمز آلگار» نامزد سه جایزه اسکار بود که در جوایز گلدن گلوب جایزه ویژه را دریافت کرد. این فیلم بر اساس کتاب «بامبی، زندگی در جنگل» نوشته «فلیکس سالتن» ساخته شد. این فیلم فقط با بودجه دو میلیون دلاری ساخته شد که به فروش جهانی 268 میلیون دلاری رسید که در دهه 40 این میزان فروش بسیار چشم‌گیر بوده است.
«داستان اسباب‌بازی» محصول 1995 به کارگردانی «جان لستر» در رتبه سوم بهترین آثار کارتونی کلاسیک تاریخ سینما دیده می‌شود. این فیلم که نامزد سه جایزه اسکار بود، با فروش 343 میلیون دلار یکی از پرفروش‌ترین کارتون‌های تاریخ سینما محسوب می‌شود. قسمت سوم این فیلم که در قالب سه‌بعدی ساخته شده، پرفروش‌ترین انیمیشن تاریخ سینمای جهان است که با کسب جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند، افتخار بزرگی برای کمپانی والت دیسنی به‌همراه آورد.
«داستان اسباب بازی 3» که سال گذشته به فروش جهانی یک میلیارد و 63 میلیون دلار دست یافت، به کارگردانی «لی اونکریچ» و براساس فیلم‌نامه‌ای از «مایکل آرنت» ساخته شده است. «داستان اسباب‌بازی 3» عنوان بهترین فیلم سال سینمای جهان را از نگاه هفته‌نامه «تایم» کسب کرده و بازیگرانی چون «تام هنکس»، «تیم آلن»، «مایکل کیتون»، «جان کوزاک» و «جودی بنسون» به‌عنوان صداپیشه در آن ایفای نقش داشته‌اند.
فیلم «دیو و دلبر» محصول سال 1991 کمپانی والت دیزنی نیز در این فهرست حضور دارد. این فیلم برنده دو جایزه اسکار و سه جایزه گلدن گلوب است که با هزینه 25 میلیون دلاری ساخته شد و فروش جهانی 347 میلیون دلار را کسب کرد. داستان این فیلم برگرفته از رمانی به همین نام از «ژنی ماری لی پرنس دی بیومونت» است.
در فهرست پرفروش‌ترین انیمیشن‌های تاریخ سینما، «شرک 2» محصول کمپانی دریم ورکز با فروش 919 میلیون دلار در سال 2004 رتبه دوم را پس از «داستان اسباب‌بازی 3» در اختیار دارد. «عصر یخبندان؛ سقوط دایناسورها» محصول کمپانی فاکس قرن بیستم در سال 2009 فروشی بالغ بر 886 میلیون دلار به دست آورد و از این لحاظ در رتبه سوم ایستاده است. «در جست‌وجوی نمو» محصول والت دیسنی نیز با فروش 867 میلیون دلار در سال 2003 در مکان چهارم دیده می‌شود.
با توجه به این آمار، اگر به انیمیشن‌سازی و این صنعت سودهآور توجه کافی شده و از آن حمایت شود، می‌توان از این صنعت و هنر بزرگ استفاده‌های زیادی برد. علاوه بر این، کارشناسان و منتقدان سینمای انیمیشن بر این باورند که اگر این هنر در کشور ما نیز جای خود را پیدا کند، می‌توان آن را جایگزین انیمیشن‌های خارجی کرد که موفقیت بزرگی به حساب می‌آید، زیرا بار تاثیرگذاری انیمیشن‌های ایرانی که به دور از قهرمان کاذب، اشاعه خرافات، امیدهای پوشالی و بی‌اخلاقی و بی‌بند و باری‌های جنسی است با تمام نقاط ضعف و قوتش از نظر محتوا نسبت به بسیاری از کارتون‌ها و انیمیشن‌های میلیاردی هالیوود بهتر و مفید‌تر خواهد بود. در انیمیشن‌های ما هیچ یک از اهداف فرهنگی غرب که به دنبال نابودی ذهن کودکان سرزمین‌های دیگر است، نخواهد بود.
هر چند که تاکنون بخش خصوصی و دولتی نگاه چندانی به سینمای انیمیشن نداشته‌اند ولی شاید این جشنواره بتواند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را از خواب 30 ساله بیدار کند، چرا که دنیا به این باور رسیده که گفت‌وگو و آموزش سیاست و کیاست به کودکان از طریق انیمیشن خواهد بود که ما از آن غافلیم.
